“Slaap is belangrijk voor het herstel van het lichaam, niet alleen mentaal maar ook fysiek. De meeste herstellende functies van het lichaam vinden voornamelijk of zelfs uitsluitend plaats tijdens de slaap”, vertelde Koos Meijer van KM Human Factors Engineering. “Veel spelers krijgen echter niet zo veel slaap als ze nodig hebben. Dit heeft deels te maken met stress en verkeerde slaaproutines, maar er is één factor die tot voorkort veelal over het hoofd werd gezien: de invloed van licht (en voornamelijk kunstlicht) op slaap”, aldus Meijer, die aan de hand van voorbeelden uit projecten bij onder meer Defensie en de NASA verschillende slaapefficiëntie verhogende strategieën leerde aan de FC Utrecht-talenten.
Blauw licht
De biologische klok van pubers is extra gevoelig voor kunstlicht in de avonduren. 'Lichtvervuiling' in de avonduren en het gebrek aan een effectief slaapritueel zijn erg actuele problemen voor kinderen en jongeren. Uit een dit jaar uitgevoerde studie blijkt dat sommige mensen 20 tot 50 keer gevoeliger zijn voor blauw licht in de avonduren dan anderen. Hier is genetisch bewijs voor gevonden. Voor deze personen heeft het gebruik van kamerverlichting in de avond een extra negatief effect, ook kan het de slaap uitstellen. “Hoe dit werkt? Onze ogen hebben een gespecialiseerde soort receptor die onze biologische klok aanstuurt”, zei Meijer. “Deze receptor is gevoelig voor blauw licht met een kleine golflengte, zoals het blauwe ochtendlicht waar de dag mee begint. Vroeger was er nooit blauw licht na zonsondergang. Blootstelling aan kamerverlichting licht vlak voor het slapen gaan houdt ons niet alleen wakker, het vermindert ook de waarde en de kwaliteit van de resterende slaap.”
Work hard, sleep hard
“Een goede vuistregel is om in het uur voordat je gaat slapen blootstelling aan blauw licht te voorkomen”, legde hij uit aan de talenten van FC Utrecht O16, O17 en O19. “Intensiteit speelt een rol, dus met een dim lampje een boek lezen is al beter dan in een fel verlichte kamer te zitten als je een boek leest. Maar om je hersens echt tot rust te krijgen moet je echte duisternis creëren of al het blauwe licht filteren.” En zie daar: de rol van de Somnoblue-bril. Door het dragen van die bril kun je een zonsondergang simuleren. “Draag de bril ongeveer een uur voor het slapen gaan en het brein ervaart een natuurlijke zonsondergang zonder blauw licht”, zei Meijer, waarna de workshop ‘Work hard, sleep hard’ van start ging. Onderdeel daarvan was dat de spelers een persoonlijk slaapoptimalisatieplan maakten.
‘Erg benieuwd naar resultaten’
“Na afloop van die workshop hebben spelers van FC Utrecht O16, O17 en O19 een eigen Somnoblue-bril meegekregen”, aldus Eelco Veldhuizen, Coördinator Performance Academie van FC Utrecht. “Wij zijn erg benieuwd naar de resultaten en willen Koos bedanken voor zijn presentatie en bijdrage aan de workshop.”